تعریف مشاوره 🧐 مشاوره چیست؟ | مشاور کیست؟ | اصول مشاوره | مراحل مشاوره | انواع مشاوره

تعریف مشاوره

انواع روش های راهنمایی و مشاوره

مشاوره چیست؟

مشاور کیست؟

مشاوره خانواده چیست؟

مشاوره با راهنمایی چه تفاوتی دارد؟

راهنمایی مربوط به پیشگیری از مشکلات و فشارهای روانی است. در حالی که مشاوره یکی از خدمات راهنمایی به شمار می‌رود و ارائه اطلاعات صرف و پند دادن و تلقین عقاید مشاوره محسوب نمی‌شود؛ زیرا در این موارد ارتباط مشاوره‌ای که لازمه درمان است وجود ندارد و مشاور صرفاً افکار و عقایدش را برای دیگری بیان می‌کند. بنابراین مشاور به حل مشکلات و فشارهای پیش آمده می پردازد.

از طریق مشاوره مشکلات کنشی نسبتاً سطحی مراجع که خود در اثر یادگیری پدید آمده‌اند، درمان می‌شوند. از طریق مشاوره، سازش مراجع با خود و دیگران و نیز مسئولیت‌پذیری و بلوغ عاطفی وی افزایش می‌یابد.

تفاوت مشاوره با روان درمانی

مشاوره مرتبط با پیشگیری از بروز مشکلات و فشارهای روانی و حل آن ها و همچنین راهنمایی در زمینه های مختلف است. حیطه های کاری مشاوره شامل مشاوره خانواده، مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره کودک و تربیت فرزند، مشاوره زوجی، مشاوره تحصیلی، شغلی و مسائل تربیتی است. مشاور با تکنیک های راهنمایی و مشاوره فرد را برای مقابله با چالش های زندگی آماده می کند.

همچنین به مراجع که فردی عادی است کمک می کند تا در مسیری که قرار دارد از مشکلات به خوبی عبور کند. خشم، اضطراب، آشفتگی ها و سایر مسائل مشابه که در این زمان از زندگی مراجع به وجود آمده، مربوط به حوزه کاری راهنمایی و مشاوره است.

روانشناس به ویژه روانشناس بالینی با اختلالات روانی سر و کار دارد. اختلالاتی که روانشناس با آن ها روبرو است حادتر هستند. روانشناس در زمان طولانی تری به درمان این اختلالات روانی شدید می پردازد. روانشناسی به درمان اختلالات روانی و شخصیتی عمیق می پردازد.

اهداف مشاوره و روان درمانی

اما هدف نهایی هر دو حوزه مشاوره و روان درمانی، یکسان است. این هدف نهایی کمک به رشد فرد و بهبود کارایی او در تعامل با خودش و دیگر افراد است.

مشاوره رابطه‌ای آموزشی بین مراجع و مشاور است که در آن بر یادگیری تأکید می‌شود. در این تعریف، مشاور می‌کوشد تا با بهره‌گیری از صلاحیت‌های علمی و تجارب شغلی خود، مراجع را در شناخت امکانات و کسب بینش بیشتر در جهت حل مشکلاتش یاری دهد.

در مشاوره نباید صرفاً حل مشکلات آنی مراجع مد نظر باشد، بلکه نقش اصلی و اساسی مشاوره ایجاد و توسعه اعتماد به نفس و استقلال و افزایش قدرت مبارزه با مشکلات و گسترش رشد فکری مراجع است.

مشاوره رابطه یاری‌دهنده‌ای است که مراجع پس از شناخت خصوصیات خویش، در نهایت تصمیم‌گیری معقول و مناسب را یاد می‌گیرد. مشاوره فرآیند تخصصی ویژه‌ای است که مراجع از طریق ارتباط با مشاور، به حل مشکلش موفق می‌شود.

تعریف مشاوره چیست؟

مشاوره فرآیندی آموزشی است که به رشد شخصیت فرد می‌انجامد. مشاوره رابطه‌ای هدف‌دار و پویاست که مراجع را در خودشناسی و تصمیم‌گیری مناسب و برآوردن نیازهایش یاری می‌دهد.

به طور خلاصه مراجع از طریق گفتگو با مشاور در یک جو مملو از تفاهم، خود را بهتر و بیشتر می‌شناسد، چگونگی تصمیم‌گیری را می‌آموزد و سرانجام راه‌حلی برای مشکلش پیدا می‌کند.

مشکل مراجع ممکن است در زمینه‌های عاطفی، ذهنی، اجتماعی، اخلاقی، تحصیلی، خانوادگی یا شغلی باشد. مشاور باید محیطی مملو از درک، همدلی و تفاهم ایجاد کند تا مراجع احساس آرامش و امنیت کند و مسائل خود را صادقانه بازگو کند.

از این رو در مشاوره اولاً برقراری تعامل و رابطه مداوم و هدف‌دار بین مشاور و مراجع ضروری است، ثانیاً هدف غائی، اتخاذ تصمیمی منطقی و معقول است که با نیازها و امکانات شخصی و اجتماعی مراجع سازگار باشد.

انواع روش های مشاوره

مشاوره می تواند به صورت فردی و گروهی انجام شود. در مشاوره فردی، یک مراجع برای حل مشکلش با مشاور رابطه مشاوره ای بر قرار می کند.

مشاور کیست؟

تعریف مشاوره را کاملا متوجه شدیم. اما چه کسی کار مشاوره را انجام می دهد و چه ویژگی هایی دارد؟ مشاور یا راهنما باید خصوصیات ویژه ای داشته باشد. این خصوصیات در نتیجه کار مشاور تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت. بنابراین در این مقاله چند ویژگی اصلی مشاور را ذکر کرده ایم.

۱- به انسان ها و حل مسائل و مشکلات آن ها علاقمند باشد.

۲- مشاور باید باهوش باشد و به صراحت و فصاحت صحبت کند. بتواند به خوبی استدلال کند و مطالب را به درستی بفهمد و درک کند.

۳- مشاور باید از سلامت جسمانی و روانی بهرمند باشد.

۴- صبور باشد و در روابطش با دیگران به طور انعطاف پذیر عمل کند. در روابط خود نخواهد کسی را به تبعیت از خویش مجبور کند.

۵- به دیگران احترام بگذارد و مهربان، صمیمی و رازدار باشد.

۶- از محدودیت ها و توانایی های خودش آگاه باشد.

۷- در زمینه های روانشناسی، مشاوره، تعلیم و تربیت، جامعه شناسی، امکانات شغلی و تحصیلی و بهداشتی جامعه آگاهی کافی داشته باشد.

۸- خدمت صادقانه و خالصانه به همنوع را مد نظر قرار دهد.

۹- به مطالعه کردن و افزایش مهارت ها و دانش خود علاقمند باشد و در جریان جدیدترین مطالب علمی زمینه کاری خود قرار داشته باشد.

۱۰- بتواند عقاید و نظراتی را که خود به آن ها معتقد نیست، تحمل کند.

تعریف مشاوره خانواده

مشاوره خانواده یکی از انواع و شاخه های این رشته است. مشاوره خانواده یا راهنمایی و مشاوره خانواده، فرآیندی است که از طریق آن روابط متعادل و سالم بین اعضای خانواده برقرار می شود. از طریق مشاوره خانواده آرامش و آسایش اعضای خانواده تامین می شود.

تعریف خانواده از دیدگاه روانشناسی:

خانواده معمولا از زن و مرد و تعدادی فرزند که روابطی بین آنان حاکم است، تشکیل می شود. ممکن است روابط بین زن و مرد، پدر و فرزندان، مادر و فرزندان و فرزندان با یکدیگر مختل گردد و برای تمام اعضای خانواده مشکلاتی به وجود آورد. راهنمایی و مشاوره خانواده با ارائه روش های صحیح تربیتی، به ایجاد تعادل و رابطه سالم و سازنده بین اعضای خانواده اقدام می کند.